Hac kur’alarının çekildiği günümüzde, bu ibadetin yerine getirilmesindeki zorluklarla ile ilgili derneğimize yapılan şikayetler sonucu, AKDER olarak kamuoyunu bilgilendirme ve sorunun çözülmesini talep etme ihtiyacı duyulmuştur.
Diyanet İşleri Başkanlığı, haccı kendisi ve bazı acenteler vasıtasıyla organize etmektedir. Hacı adayları, gidecekleri acentayı, güzergahı, zamanı,kıyafetlerini, yolculuğun şeklini kendileri seçememekte, hac için haksız ve fahiş bir bedel ödemek zorunda kalmaktadırlar. Bu olumsuz durumdan en çok etkilenenler de kadın ve çocuklar olmaktadır.
* Aynı aileye mensup olan kişilerin bazılarına kuranın çıkıp, bazılarına çıkmaması en baştan ailelerin bu ibadeti beraber gerçekleştirmesini engellemektedir. Aynı şekilde hac kurasında farklı acentelere çıkan
aileler, bu ibadet esnasında birbirinden ayrılmak zorunda bırakılmaktadırlar. Hacca giden yaşlı ve çocukların birbirlerinin yardım ve desteğine ihtiyaç duydukları dikkate alındığında, hacı adayların seyahat
acentelerini değiştirememeleri ve ayrı seyahat etmeleri çok ciddi sorunlara sebebiyet vermektedir. Bu durum kendi aralarında yardımlaşma, diyalog ve
işbirliğini engellemektedir.
* Bütün hacı adaylarının, sadece iki hava yolu şirketini kullanmak ve kısa bir sürede yalnızca Cidde havalimanında inmek zorunda bırakılmaları da, hacca giden kadın, çocuk, yaşlı ve engelli insanların 8-10 saat Gümrük Giriş Kontrolünde beklemelerine ve boşuna eziyet çekmelerine neden olmaktadır. Hac Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından düzenleniyorsa, ibadetin rahat ve düzenli bir şekilde yerine getirilmesi sağlanmalıdır.
* Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hac organizasyonu yapacak acentelere, yurtdışından turist getirme mecburiyeti getirmesi ve hacı adaylarının farklı bir organizeyi seçme imkanının olmaması, hac ibadeti ile bağdaşmayacak şekilde eğlence turizminde bulunan şirketlerle hacca gidilmesine ve bu şirketlerinin markasının ve ticaret ünvanın kullanılmasına neden olmaktadır. Bireylere hizmeti karşılığı ücret ödedikleri, organizayonları seçme ve değiştirme hakkı tanınması Sözleşme serbestisi gereğidir.
* Sadece havayolu ile hacca izin verilmesi, karayolu yada diğer ulaşım vasıtalarıyla hacca gidişin engellemesi ve tek bir güzergah zorunluluğu Anayasa
ile uluslararası sözleşmelerde güvence altına alınan seyehat özgürlüğünü kısıtlamaktadır. Hacı adaylarına havayolundan başka bir imkanın bırakılmaması ve bu
konuda tekel bulunması, maliyetleri çok fazla yükseltmektedir. Hac bedellerinin, turizm amaçlı gerçekleştirilen diğer yurtdışı seyahatleriyle kıyaslanamayacak kadar ağır olması, özellikle maddi durumu yetersiz olan kadınların hacca gitmesinin
önünde önemli bir engel oluşturmaktadır.
Hac ibadetinin şartlarının kadın, çocuk ve yaşlılar için düzeltilmesi için gerekli girişimlerde bulunulması tüm toplumun beklentisidir. Bu yönde özellikle kadınlar ve çocuklar için gerekli iyileştirmenin yapılması ve özellikle kotaların aileleri parçalamasının engellenmesi gerekliliğini kamuoyunun ve kadından sorumlu devlet bakanı sayın Nimet Çubukçu’nun dikkatine sunuyoruz.
Saygılarımızla
10.08.2005 AKDER
Ayrımcılığa Karşı Kadın Hakları Derneği
Başkanı
Dr. Havva Kaplan